Tema: Ime i njegov znacaj

SLAVICA – SLAVIŠA – SLAVKA – SLAVKO

Stara slavenosrpska imena.
Izvode poreklo od opšteslovenske osnove “slava”, veoma produktivne u slovenskoj
onomastici. Prenosno može biti značenja “na dobrom glasu, hvali”. Pretpostavlja se da
su u dalekoj prošlosti izvedena od složenih imena Dragoslav, Miroslav i dr. jedan od
najranije poznatih je ban Zahumlja, po imenu Slavić iz 11. veka, koga neki spisatelji
nazivaju Slaviša.
Od ovih imena izvedena su imena Slava, Slavna, Slavo i Slavojka.


SLAVOLJUB

Domaća narodna tvorevina.
Novo ime složeno je od obrnutog rasporeda komponenti imena Ljuboslav.


SLAVOMIR

Domaća narodna tvorevina.
Složeno je od obrnutog rasporeda komponenti imena Miroslav.
Od ovog imena izvedeno je ime Slavimir.


SLAĐAN – SLAĐANA

Ime domaćeg podrijetala.
Pridev “slađan, slađana, slađahan, slađahna” uzet je za lično ime. Koren “sladak” u
ličnim imenima dugovekovnog je postojanja, međutim Slađan i Slađana su relativno
skorašnja imena jer ih nema ni u jednom imenoslovu iz 19. i prve polovine 20. veka.
Od ovih imena izvedena su imena Sladoj i Sladoje.


SLOBODAN

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Skorašnji je prevod iz grčkog “Eleutheros” u značenju “slobodan”. Može biti da je
Slobodan nastao na domaćem tlu od imenice sloboda, ili je pridev slobodan uzet za
lično ime.
Od ovog imena izvedena su imena Sloboda i Slobodanka.

SMILJA

Novo ime domaćeg podrijetala.
Izvedeno je od “smilje” što je naziv ukrasnog cveta. Najranija pisana potvrda datira iz
18. veka. Po narodnom običaju izbor cvetnog imena predstavlja izraz roditeljske želje
da dete bude pre svega lepo, nežno, milo, ljupko i prefinjeno.
Od ovog imena izvedena su imena Smilj, Smiljan, Smiljana, Smiljka, Smiljko,
Cmilja, Cmiljana i Cmiljka.


SNEŽANA

Ime domaćeg podrijetala.
Prevod je iz nemačkog imena Schneewittchen u značenju “snežnobela” iz poznate
Grimove bajke “Snežana i 7 patuljaka”. Može biti da je nastalo na domaćem tlu od
imenice sneg ili prideva snežna. Iako skorijeg postojanja, za relativno kratko vreme
postalo je izuzetno popularno.
Od ovog imena izvedena su imena Sneža, Sneška, Snežna, Snježana, Snješka i
Snješko.


SOFIJA

Srpsko ime posthrišćanskog nastanka.
Potiče iz grčkog “Sophia” u značenju “mudrost, razumnost, znanje, nauka, veština”.
Otud i filozofija – ljubav prema mudrosti. Popularno je širom hrišćanskog svta od
najstarijih vremena do danas. U Ohridu, u Makedoniji, nalazi se Sveta Sofija, crkva –
kadetralni hram ohridske arhiepiskopije za koju se pretpostavlja da je nastala u 10.
veku.
Kalendarsko je ime.
Od ovog imena izvedena su imena Soja, Sojka, Soka i Sonja.


SOFRONIJE

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Potiče iz grčkog “Sophronios”, izvornog porekla iz “spohroneo” u značenju “biti
trezven, razborit”.
Kalendarsko je ime.


SOTIR

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Potiče iz grčkog “Soter” u značenju “spasitelj”.


SPASOJE

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Prevod je iz grčkog “Soter” u značenju “spasitelj”.
Od ovog imena izvedena su imen Spavo, Spasa, Spasenija i Spaso.


SPIRIDON

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Potiče iz grčkog “Spyridon”, može biti da je nastalo iz latinskog “Spurius”, izvornog
porekla iz “spurius” u značenju “nezakonit, vanbračno rođen”.
Kalendarsko je ime.
Od ovog imena izvedena su imena Spira, Spiro, Šoro, Šoroj i Špiro.

SPOMENKA – SPOMENKO

Imena domaćeg podrijetala.
Po nazivu cveta “spomenak”. Postoji mišljenje da je osnove “spomen” u značenju
“uspomena, sećanje” ili “koga pominju, pamte – nezaboravan, nezaboravna”.


SRBIN

Domaćeg podrijetala.
Naziv za onoga koji je srpskog roda, žitelja Srbije, uzet je za lično ime.
Od ovog imena izvedena su imena Srb, Srba, Srbijanka, Srbinka, Srbinko i Srboje.


SRBISLAV

Domaća narodna tvorevina.
Složeno je od osnova sa značenjem “Srbin” + “slava”.
Od ovog imena izvedena su imena Srbislava i Srbica.


SRBOLJUB

Domaća narodna tvorevina.
Složeno je od osnova sa značenjem “Srbin” + “ljubiti”.
Od ovog imena izvedeno je ime Srboljupka.

SREBREN – SREBRENA

Ime domaćeg podrijetala.
Pridev “srebren, srebrena” u značenju “biti srebrnast, dragocen” uzet je za lično ime.
Od ovih imena izvedena su imena Renka, Srebra, Srebran i Srebrana.


SREĆKO

Ime domaćeg podrijetala.
Izvodi poreklo od osnove korena “sreća” u značenju “biti zadovoljan, radostan” ili
“imati sreću, donositi sreću”. Kod katoličkih naroda često se smatra da je nastalo
prevodom iz latinskog “Felix” u značenju “uspešan, srećan”.


SRETEN

Staro slavenosrpsko ime.
Izvodi poreklo od staroslovenske osnove “sreten” u značenju “nađen” koja se može
podvesti pod značenje “dobiti”. U prošlosti kada se još verovalo da reč ima snagu
magije nadevano je detetu sa verom da mu život sigurno neće biti ugrožen ako ga
ostave na putu, obično na raskrsnici, pa ga krsti prolaznik namernik koji ga prvi sretne
(nađe), jer će snaga i zdravlje tog namernika preći na dete i izmeniti njegovu sudbinu.
Od ovog imena izvedena su imena Sreta, Sretenka, Sretko, Sreto i Sretoje.


SRNA

Ime domaćeg podrijetala.
Naziv šumske životinje uzet je za lično ime. Simbol je elegancije, nežnosti i
plahovitosti.


SRĐAN

Ime domaćeg podrijetala.
Nastalo je od osnove “srdačan” u prenosnom značenju “usrdan, milosrdan,
predusretljiv” ili je izvedeno od prastarog iščezlog “Dobrosrd” potvrđenog još u
Nemanjićko doba. Pretpostavlja se da je naknadno narodnom etimologijom dovedeno
u vezu sa glagolom “srditi se” i pojmom iz narode pesme “Srđa Zlopogleđa”. Postoji
mišljenje da potiče iz latinskog “Sergius” što je prvobitno ime jedne ugledne rimske
patricijske porodice, ili od svetiteljskog imena Srđ čiji je kult bio raširen u
srednjevekovnim primorskim gradovima gde sa nalazilo mnogo hramova posvećenih
Srđu i Vakhu.
Od ovog imena izvedena su imena Srdan i Srđa.

STAMENKO

Prastaro sveslovensko ime.
Izvedeno je od osnove “stamen” u značenju “postojan, stalan, stanac kamen”.
Od ovog imena izvedena su imena Stamen, Stamena, Stamenija, Stamenka, Ćana i
Ćanka.


STANIMIR

Prastaro sveslovensko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “stajati” (ostajati) + “mir”
Od ovog imena izvedno je ime Stanimirka.


STANISLAV

Prastaro sveslovensko ime.
Složeno je od osova za značenjem “stajati” (nameštati, ostajati) + “slava”. Iako je
staro, danas je u našem narodu veoma rasprostranjeno. Tipično je u Poljskoj odakle je
prešlo i u druge istočne i zapdne slovenske jezike.
Od ovog imena izvedena su imena Stanislava, Stanica, Staniša, Staša, Ćaka, cana i
Cane.


STANKA – STANKO

Staro slavenosrpsko ime.
Može biti zaštitno od osnove “stati” (prestati). U prošlosti kada se još verovalo da reč
ima dejstvo magije ovakva imena su se nadevala deci jer se verovalo da bajanje
imenom može zaustaviti pomor dece u nekoj porodici ili obrnuto, zaustaviti dalje
rađanje dece tamo gde ih je već suviše. A može biti i da je ime priželjkivano i nastalo
od osnove “stajati” (ostajati) izražavajući roditeljsku želju i interes da se dete održi,
ostane u životu. Pretpostavlja se i da su u dalekoj prošlosti izvedena od prastarih
imena stanimir, Stanislav i dr.
Od ovih imena izvedena su imena stajka, Stajko, Stana, Stane, Stanija, Stanika,
Stanoje, Stanojka, stanojla i stanojlo.


STEFAN

Srpsko, hrišćansko nasleđe.
Potiče iz grčkog “Stephanos” u značenu “venac, kruna”.
Zbog podudarnosti imena prvomučenika Stefana sa rečju kruna, dugo je bio zaštitnik
hrišćanskog carstva novog Rima. Njegov kult raširio se po celoj Evropi pa je to
verovatno i razlog velike popularnosti imena u svim narodima hrišćanske civilizacije.
Njemu su bile posvećene mnoge crkve na Balkanu, a veliki broj srpskih vladra
počevši od 9. veka nosio je njegovo ime.
Kalendarsko je ime.
Od ovog imena izvedena su imena Steva, Stevan, Stevana, Stevanija, Stevanka,
Stevica, Stevka, Stevo, Stepan, Stefana, Stefanija, Stjepan, Fanija i Šćepan.

STOJAN – STOJANKA

Staro slavenosrpsko zaštitno ime.
Izvodi poreklo od korena “stojan, stojni (stojati)” u značenju “siguran, čvrst, postojan,
koji se ne krši, ne lomi”. U narodu je postojalo verovanje da se nadevanjem ovakvog
imena detetu, može zaustaviti pomor dece u nekoj porodici li suprotno, zaustaviti
dalje rađanje dece tamo gde ih je već suviše. Pretpostavlja se da su ova imena u
dalekoj prošlosti izvedena iz prvobitnih Stanimir, Stanislav i sl.
Od ovih imena izvedena su imena Stoja, Stojadin, Stojadinka, Stojana, Stojiljko,
Stojka, Stojkan, Stojko, Stojna i Stokan.


STOJIMIR

Prastaro sveslovensko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “stojati (ostati)” + “mir”.
Od ovog imena izvedeno je ime Stojmen.


STRAHIMIR

Starosrpsko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “strah” + “mir”.
Od ovog imena izvedena su imena Strajimir i Strašimir.


STRAHINJA

Starosrpsko zaštitno ime.
Izvodi poreklo od korena “strah”. U prošlosti kad se još verovalo da reč ima dejstvo
magije nadevalo se detetu u funkciji zastrašivanja zlih duhova koji se klone onog koji
uliva strah, ili je naprosto izražavalo “strah od Boga”. Prvi i najpoznatiji ovako
prozvan je Banović Strahinja tj. Strahinjić Ban iz narodne junačke poezije, za koga
nije dokazano da je autentična istorijska ličnost.
Od ovog imena izvedena su imena Strain, Strajo, Straha, Strahina, Strašina, Straška i
Straško.


SUNČICA

Ime domaćeg podrijetala.
Izvedeno je od opšte imenice “sunce”. Prenosno znači “svetla, sjajna, blistava, topla,
nežna”.


SUZAN – SUZANA

Ime domaćeg podrijetala.
Pridev “suzan, suzana” uzet je za lično ime. Simbol je nežnosti, čistoće i osetljivosti.

SVETLANA

Staro slavenosrpsko ime.
Izvodi poreklo od korena “svetlost” u prenosnom značenju “koja zrači, svetli,
obasjava, koja je čista, besprekorna”. Može biti da je prvobitno nastalo ime Svetlan
prevodom iz grčkog “Photios” u značenju “osvetljavati” a potom iz njega izveden
ženski oblik Svetlana. Ime Svetlana je potvrđeno u Sopoćanskom pomeniku iz 15. i
16. veka, što svedoči o njegovoj starini. U dalekoj prošlosti od nas su ga preuzeli Rusi
kod kojih je vekovima bilo zastupljeno gotovo podjednakim intenzitetom. Kod nas to
nije bio slučaj jer je tek u novije vreme postalo popularno i to pod ruskim uticajem.
Od ovog imena izvedena su imena Svetlan, Svjetlan i Ceca.


SVETOLIK

Staro slavenosrpsko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “svet” (zemlja) + “lik” (izgled). Datira u daleku
prošlost, verovatno još u praslovensko doba. Tako se u 8. veku nazivao kralj
balkanskih srpskih Slovena iz dinastije Svetimirovića.


SVETOMIR – SVETIMIR

Staro slavenosrpsko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “svet” (zemlja) + “mir”. Datira u daleku prošlost,
verovatno još u praslovensko doba. Jedan od najranije poznatih je Svetomir, kralj
srpskih Slovena iz 7. veka, koji je ostao poznat kao osnivač dinastije Svetimirovića
koja je vladala od 640. do 794. godine. Za njega postoji podatak da mu je pravo ime
bilo Zvonimir.


SVETOSLAV – SVETISLAV

Prastaro sveslovensko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “svet” (zemlja) + “slava”. Među Slovenima na
Balkanu počelo se javljati vrlo rano. Još u 10. veku sin bana Krešimira nazivao se
Svetoslav.
Od ovih imena izvedena su imena Sveta, Svetislava, Svetislavka, Svetko, Sveto i
Svetoje.


SVETOZAR

Prastaro sveslovensko ime.
Složeno je od osnova sa značenjem “svet” (zemlja) + “ozariti” (obasjati).

ŠANTA

Staro slavenosrpsko zaštitno ime. Izvodi poreklo od osnove “šantav” (iz mađarskog “santa”) u značenju “hrom”.U prošlosti, kada se još verovalo da reč ima moć magije, nadevalo se detetu u funkciji odvraćanja zlih sila koje se klone već nagrđenog, ubogaljenog, hromog deteta. Od ovog imena izvedeno je ime Šana.


ŠIŠMAN

Staro slavenosrpsko ime. Verovatno izvodi poreklo od korena glagola “šišati” i ima dvojako značenje, koji potkraćuje kosu ili koji prisvaja sebi pripadajući deo tuđeg rada. Postoje i mišljenja da je nastalo iz turskog u značenju “debeljko”. Od ovog imena izvedeno je ime Šiško.

ŽAKLINA

Francusko ime Jacqueline. Ženski oblik francuske varijante biblijskog imena Jacob (u našoj varijanti Jakov). Poreklo vodi iz starohebrejskog “ya aqob” u značenju “pratilac”.


ŽARKO

Domaća narodna tvorevina. Izvodi poreklo od slovenske osnove “žar” (žariti). Od ovog imena izvedena su imena Žare i Žarka.


ŽELIMIR

Domaća narodna tvorevina. Složeno ime od slovenskih osnova sa značenjem “želja (želeti)” + “mir”. Izražava roditeljsku želju da očekivano dete bude prijatno, spokojno i mirotočivo.


ŽELJKA – ŽELJKO

Domaća narodna tvorevina. Izvodi poreklo od slovenske osnove “želje” (želeti, žuditi) u značenju “priželjkivan, jedva dočekan”. Nadevalo se detetu koje su roditelji željno iščekivali, za kojim su žudeli i čeznuli. Od ovih imena izvedeno je ime Željana.


ŽIVAN – ŽIVANA

Staro slavenosrpsko zaštitno ime. Živan izvodi poreklo od slovenske osnove “živ” u značenju “bit, ostati živ”. Živana je naziv boginje života u staroslovenskoj mitologiji. U prošlosti kad se još verovalo da reč ima dejstvo i moć magije smatralo se da će dete ostati u životu ako mu se nadene ovo ime.


ŽIVOMIR

Domaća narodna tvorevina. Složeno je od slovenskih osnova sa značenjem “živeti” + “mir” Od ovog imena izvedena su imena Živomira i Živomirka.


ŽIVORAD

Domaća narodna tvorevina. Složeno je od slovenskih osnova sa značenjem “život” + “radost”. Od ovog imena izvedeno je ime Živoratka.


ŽIVOSLAV

Domaća narodna tvorevina. Složeno je od slovenskih osnova sa značenjem “živeti” + “slava”. Od ovog imena izvedena su imena Živoslava i Živoslavka.