Tema: Istorijski muzej Srbije

Istorijski muzej Srbije

Istorijski muzej Srbije je tokom više decenija postojanja izrastao u uglednu i u javnosti
prepoznatljivu ustanovu od nacionalnog značaja sa važnom kulturnom, istorijskom i obrazovnom
ulogom. To je muzejska ustanova kompleksnog tipa koja ima zadatak da čuva i ostvaruje
komunikaciju javnosti sa nacionalnom istorijskom baštinom. Osnovan je 1963. godine. Više
od 35.000 predmeta, raspoređenih u 25 zbirki i fondova, pruža uvid ne samo u političku i
vojnu već i u društvenu i kulturnu istoriju Srbije, srpskog naroda i drugih kultura koje
su postojale i postoje na našem tlu od doseljavanja Slovena na Balkan do savremenog doba.
Muzej svake godine priredi više dobro posećenih i medijski propraćenih tematskih izložbi.
U toku svog pola veka dugog rada, Muzej je organizovao reprezentativne izložbe koje su
prikazivane ne samo u Beogradu i drugim gradovima u zemlji nego i u Evropi, Africi,
Australiji i SAD. Istorijski muzej je takođe ugostio brojne izložbe iz Rusije, Nemačke,
Rumunije, Bugarske i drugih zemalja. Izložbeni prostor Muzeja se nalazi na Trgu Nikole
Pašića br. 11 u zgradi nekadašnje Agrarne banke, izgrađene po projektu braće Krstić
između 1932. i 1934. godine.U sastavu Muzeja od 1966. godine nalazi se i Konak
kneza Miloša u Topčideru, prepoznatljiv primerak balkanske arhitekture i za dugo jedini
izložbeni prostor Muzeja. Istorijski muzej Srbije je dobitnik Vukove nagrade 1997.
godine i Sretenjskog ordena trećeg stepena, dodeljenog 2013. godine za naročite zasluge
u oblasti kulturnih delatnosti povodom 50 godina postojanja i uspešnog rada.

Vikipedija

Istorijat

Istorijski muzej Srbije je muzejska ustanova kompleksnog tipa koja ima zadatak da
prikuplja, čuva, izučava, stručno i naučno obrađuje materijalna svedočanstva istorije
Srbije, održava i popunjava muzejske zbirke, kao i informacije i dokumentaciju o njima
i čini ih dostupnim javnosti. Zadatak Muzeja je i da na odgovoran i stručan način kroz
muzejske postavke artikuliše i interpretira znanja o prošlosti Srbije i srpskog naroda,
kao i ostalih naroda i kultura na teritoriji Srbije, i ostvaruje komunikaciju javnosti
sa nacionalnom istorijskom baštinom. Osnivanje Muzeja teklo je u nekoliko faza. Prvi
pokušaj, koji nije ostvaren, učinjen je 1950. godine donošenjem Uredbe o osnivanju
Istorijskog muzeja NR Srbije. Drugi pokušaj učinjen je 1954. godine povodom obeležavanja
150-godišnjice podizanja Prvog srpskog ustanka, kada je napravljena izložba posvećena
ovoj temi koja je potom preneta u Konak kneza Miloša Obrenovića u Topčideru. Tako je
formiran Muzej Prvog srpskog ustanka, čija se koncepcija zasnivala na obradi materijala
Prvog (1804–1813) i Drugog srpskog ustanka (1815) kao događaja od izuzetne važnosti za
srpski narod, kojima je započet proces ustanovljavanja moderne srpske države i njenog
priznavanja kao nezavisnog međunarodnog subjekta. Konačno, uredbom Izvršnog veća Narodne
skupštine NR Srbije od 20. februara 1963. godine osnovan je Istorijski muzej Srbije zbog,
kako se navodi, potrebe postojanja „jednog muzeja opšteg tipa koji bi svestrano prikazivao
bogatu istoriju srpskog naroda“. Novoosnovanoj ustanovi pripojen je Muzej Prvog srpskog
ustanka, a Konak kneza Miloša, izuzetan primerak balkanske arhitekture, dugo je bio jedini
izložbeni prostor Muzeja. Prema Rešenju o utvrđivanju nadležnosti muzeja prema vrstama
umetničko-istorijskih dela i prema teritoriji, Istorijski muzej Srbije je nadležan za
obavljanje poslova zaštite umetničko-istorijskih dela od značaja za istoriju Srbije.
Istorijske zbirke u Istorijskom muzeju danas formirane su upravo na osnovu ove nadležnosti,
uzimajući u obzir pre svega različit materijal od kojih su predmeti izrađeni, različite
uslove njihovog čuvanja, ali i lakše i preglednije vođenje evidencija, odnosno
dokumentacije o njima. Prvobitno jedinstveno ustrojstvo Istorijske zbirke, u koju su
bili uključeni i predmeti od kojih su kasnije formirane Likovna i Zbirka primenjene
umetnosti, napušteno je kad se muzejski fond uvećao. Arheološka, Numizmatička i
Etnografska zbirka, Zbirka kopija fresaka i ikona, Zbirka arhivalija, Zbirka stare i
retke knjige, kao i fondovi Milutinovića i Valtrovića, Đorđa Stanojevića i Jovana
Ilkića od početka su konstituisani kao posebne celine. U poslednjih nekoliko godina
stvorili su se uslovi za formiranje novih zbirki, što je posledica sagledavanja potrebe
da se koncepcija Muzeja, a samim tim i sakupljačka politika kuće, proširi i obuhvati
one ideje, fenomene i događaje koji su kroz složene i bogate istorijske procese značajno
uticali na prošlost Srbije a koji su do sada bili zanemareni. Muzejski fond je danas
organizovan u dvadeset pet zbirki i fondova i broji oko 35.000 predmeta.

Muzej najčešće objavljuje publikacije koje prate izložbe, zatim druga posebna izdanja
u okviru raznih istraživačkih projekata, kao i svoju stalnu publikaciju Zbornik IMS-a,
čiji su prvi brojevi (1954–1965) izašli u Muzeju Prvog srpskog ustanka. Muzej je do 2014.
godine objavio više od 210 publikacija. Na osnovu analize postojećih oblika i načina
dokumentovanja podataka o muzejskim predmetima ne samo u Istorijskom muzeju nego i u
svim drugim institucijama kulture koje u svojim fondovima imaju umetničko-istorijska
kulturna dobra za koje je nadležan, Istorijski muzej je izradio projekat informacionog
sistema koji je obuhvatio ne samo dokumentaciju zbirki nego i dokumentaciju osnovne
delatnosti Muzeja, stvarajući tako centralnu dokumentaciju Muzeja u informatičkom i
muzeološkom, odnosno stručnom smislu.

Vikipedija