Tema: Muzej savremene umetnosti u Beogradu

Muzej savremene umetnosti u Beogradu

Muzej savremene umetnosti u Beogradu prikuplja, čuva, proučava, publikuje i izlaže
jugoslovensku i srpsku umetnost od 1900. godine do danas.

Istorija

Moderna galerija

Delatnost Muzeja savremene umetnosti počinje 1958. godine, kad je aktom Saveza za
kulturu narodnog odbora grada Beograda doneta Odluka o osnivanju Moderne galerije,
ustanove čiji je zadatak bio da prati razvoj jugoslovenske i srpske moderne i
savremene umetnosti XX veka. Osnivač i prvi upravnik Moderne galerije koja počinje
sa radom 1959., kasnije Muzeja savremene umetnosti, bio je Miodrag B. Protić,
slikar, teoretičar i umetnički kritičar. Iste godine Izvršno veće R. Srbije je
odlučilo da za potrebe Moderne galerije sazida zgradu koja bi zadovoljila moderne
muzeološke principe i odredila lokaciju na Novom Beogradu, na ušću Save, naspram
Beogradske tvrđave. Istovremeno je raspisan konkurs za izradu idejnog projekat.
Konkurs je završen 1960. a izabrani autori su bili arh. Ivan Antić i arh. Ivanka
Raspopović. Zgrada Muzeja savremene umetnosti je građena od 1960. do 1965. godine.

Muzej savremene umetnosti

Savet Moderne galerije 1965. usvaja novi naziv - Muzej savremene umetnosti koji je
te godine otvoren 20. oktobra. Za upravnika je imenovan njegov inicijator i osnivač
Miodrag B. Protić.

Osnovnu koncepciju i fizionomiju Muzeja savremene umetnosti u Beogradu načinio je
Miodrag B. Protić. Radi toga on je boravio u Parizu 1953-1954. i 1957. godine, a
posebno je bio značajan njegov studijski boravak u Njujorku 1963. gde je detaljno
proučio organizaciju, strukturu i postavku Muzeja moderne umetnosti čiji je direktor
bio Alfred Hamilton Bar, pisac i profesor, osnivač moderne muzeologije. Na osnovu
tih saznanja i iskustava Protić je koncipirao beogradski Muzej savremene umetnosti
formirajući zbirke za slikarstvo, skulpturu, grafiku i crteže i odeljenje za
umetničku dokumentaciju. Osnovan je i atelje za konzervaciju i restauraciju.

Od 1974. u Muzeju postoji Centar za vizuelnu kulturu i informacije (kao deo
obrazovnog programa), a posle 2001. godine ustanovljeno je Odeljenje za dizajn i
multimedije i Dečji klub.

Vikipedija

Zbirke

Zbirka slikarstva od 1900. do 1945.
Zbirka slikarstva posle 1945. godine.
Zbirka skulpture
Zbirka grafike i crteža
Zbirka novih umetničkih medija (fotografija, film, video itd.)

Galerije i legati

Kao posebne ustanove postoje

Salon Muzeja savremene umetnosti
Galerija Petra Dobrovića
Galerija-legat Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića
Galerija Petra Lubarde (do 1980)
A u okviru Muzeja nalaze se „Zadužbina dr Nadežde i dr Lazara Ristića“,
„Legat Marka, Ševe i Mare Ristić“, „Legat Rastislave Tabaković“, „Legat
Ane Čolak Antić“, „Legat Zlate i Vaska Pregelja“, „Legat Vana Živadinovića
Bora“, „Legat Miodraga B. Protića“, „Legat Ksenije Divjak“, „Legat Milana
Dedinca i Radmile Bunuševac-Dedinac“, „Legat Ksenije Ilijević“.

Vikipedija

Delatnost

Izložbena

Muzej savremne umetnosti je načinio brojne studijske i retrospektivne izložbe srpskih
i jugoslovenskih umetnika. Njegovi najznačajniji poduhvati bili su u ediciji
„Jugoslovenska umetnost HH veka“:

1967 Treća decenija - konstruktivno slikarstvo
1969 Nadrealizam i socijalna umetnost 1929-1950
1971 Četvrta decenija - ekspresionizam boje i poetski realizam 1930-1940
1972 Srpska arhitektura 1900-1970
1973 Počeci jugoslovenskog modernog slikartsva 1900-1920
1975 Jugoslovenska skulptura 1870-1950
1978 Jugoslovenska grafika 1900-1950
1980 Jugoslovensko slikarstvo šeste decenije
1985-1986 Jugoslovenska grafika 1950-1980

Muzej je priredio veliki broj retrospektivnih izložbi srpskih i jugoslovenskih
umetnika, među kojima su: Sava Šumanović, Ivan Tabaković, Petar Lubarda, Nadežda
Petrović, Marko Čelebonović, Krsto Hegedušić, Ljubo Ivančić, Gabrijel Stupica,
Marijo Pregelj, Jovan Bijelić, Kosta Hakman, Nedeljko Gvozdenović, Petar Dobrović,
Natalija Cvetković, Peđa Milosavljević, Milena Pavlović-Barili, Zora Petrović,
Milan Konjović, Lazar Vozarević, Leonid Šejka, Stojan Ćelić, Olga Jančić, Petar
Omčikus, Filo Filipović, Mladen Srbinović, Olga Jevrić, Ksenija Divjak, Miodrag B.
Protić, Vane Živadinović Bor, Predrag Peđa Nešković, Radomir Damnjanović Damnjan,
Kosara Bokšan, Bora Iljovski, Neša Paripović, Raša Todosijević, Dušan Otašević i dr.

Takođe je u okviru međunarodne saradnje organizovao brojne izložbe evropskih i
svetskih umetnika i umetničkih grupa kao što su : Pablo Pikaso, Huan Miro, Marsel
Dišan, Raul Difi, František Kupka, Pol Kle, Tapies, Hans Hartung, Robert Smitson,
Jan Dibec, Beri Flanagan, Robert Mapletorp, Iv Klajn, Emil Nolde, Aterse, „Dada“,
Češki kubizam, Belgijski nadrealizam, Nemački ekspresionizam, „Most“, „Plavi jahač“,
„Bauhaus“, „Fluksus“, „KOBRA“, „Gutai“, Engleski pop-art, Nova američka umetnost,
Mladi britanski umetnici itd.

Muzej je organizovao i dve Međunarodne izložbe likovnih umetnosti 1977. i 1980.
godine.

Vikipedija

Izdavačka

Prvi doprinosi Muzeja na planu publikovanje dokumentacije prate se od 1961. godine,
kada je objavljen i prvi katalog izložbe Nedeljko Gvozdenović u Salonu. Tu su objavljeni
i osnovni podaci o školovanju i izlagačkoj delatnosti umetnika, kao i bibliografija. Ti
katalozi su bili zamišljeni kao male monografije umetnika, da bi istovremeno uticali na
druge galerije da postignu jedan stručni standard kataloga. Mada se može tvrditi da su
katalozi Salona bili vesnici jednog modernijeg i profesionalnijeg rada, činjenica je da
sa preseljenjem u novu zgradu Muzeju, nastala i prekretnica u radu na dokumentaciji.
Sa prostorijama za biblioteku, dokumentaciju, hemeroteku i foto-službu, dokumentcija je
dobila nove, kompleksnije i značajnije zadatke i programe rada. [1] Muzej je u periodu
od 1965. do 2014. održano 1150 izložbi. Od toga je 562 izložbi održano u Salonu Muzeja.
Ostale izložbe su održane u zgradi Muzeja 316, Galeriji Petra Dobrovića 10,
Galeriji-legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića 67, a ostatak u drugim prostorima u
zemlji i inostranstvu. A Muzej je izdavač ukupno 782 publikacija. A ostatak publikacija
je uglavnom preuzeto.

U izdavačkoj delatnosti, pored studijskih kataloga koji su objavljivani povodom velikih
izložbi, značajna je i trotomna publikacija „Ideje srpske umetničke kritike i
teorije 1900-1950“, iz 1980-1981. godine.

U ediciji „Srpski kritičari“ objavljene su knjige:

Miodrag B. Protić (razgovor i bibliografija), 1986
Momčilo Stevanović (studije, ogledi, kritike), 1988
Lazar Trifunović I-II (studije, ogledi, kritike), 1990
Rastko Petrović (eseji, kritike), 1995
Godine 1965. objavljena je monografija „Muzej savremene umetnosti“, a potom 1983. i 2005.
vodiči kroz Muzej.

Vikipedija