Tema: Giovanini Boccaccio - Biografija

Giovanini Boccaccio - Biografija

Giovanini Boccaccio (1313-1375) se rodio u Parizu kao plod slucajne ljubavi jedne francuske plemkinje i firentinskog trgovca.Otac ga je nakon povratka u Firencu poslao u Napulj (1325)da stekne trgovacka znanja,sto on nije zelio,ne prihvativsi ni ocev zahtjev da studira pravo,jer je vec od rane mladostio osjecao sklonost knjizevnosti,a u Napulju ga je privukla i raskosna,galantna sredina anzujskog dvora.Zabavan zivot i ljubav prema nezakonitoj kceri kralja Roberta ,Mariji Akvinskoj,ostavili su dubokih tragova u njegovoj licnosti i stvaralastvu.Tu je napisao nekoliko djela, koja su oblikom i gradjom znacila novost u talijanskoj knjizevnosti (roman uprozi ljubavno pustolovnog sadrzaja "filocolo" i dva romana ustihu "filostrato " i "teseida").Kako je 1340. g. propala banka kojoj engleski kralj nije mogao platiti dugove, a zajedno sa njom i bogastvosto ga je nju bio ulozio Bokacev otac,pjesnik se morao vratiti u Firencu.Tu je stupio u sluzbu republike i napisao nekoliko knjizevnih dijela kojima stice sve veci ugled pa i prijateljstvo sa pjesnikom Petrarke(spjevovi:"Ninfale fiesolno","Ninfale d Ameto", ljubavni roman u prozi "Elegija di Madonna Fiammetta" i kasnije niz filoloskih i eruditskih latinskih dijela,Danteovu biografiju i komentar prvih 17 pjevanja "Bozanstvena komedija","Dekameron" najvece Bokacovo ostvarenje i prvo veliko djelo talijanske pripovedacke proze,nastalo kao plod svestranog zivotnog iskustva i neposredna dodira sa zivotom i zdravom firentinskom sredinom odakle je autor preuzeoi i umjetnicki oblikovao brojne anegdote i kazivanja ,ambiente i kokretne likove,sklonost podvali i sali, lucidan kriticki duh i slobodan i otvoren mentalitet trgovackog staleza.

Književna aktivnost u Napulju

Duh Napulja, kao i život koji je tamo vodio sasvim je odgovarao Bokačovim ljudskim, intelektualnim i stvaralačkim težnjama. Kretao se u krugovima učenih ljudi i otmenog sveta. Bilo mu je omogućeno da koristi veliku kraljevsku biblioteku, u kojoj je zadovoljavao svoja široka interesovanja u vezi sa književnošću, astrologijom, mitologijom i drugim područjima. U takvoj društvenoj i kulturnoj sredini, kojoj je obeležje davala hedonistička i aristokratska literatura, Bokačo je započeo intenzivnu književnu aktivnost, kako na latinskom, tako i na narodnom jeziku. Ipak, usredsredio se na dela na narodnom jeziku namenjena dvorskoj sredini u kojima je obradio niz motiva u vezi sa sopstvenom ličnošću.

Bokačo, poput Petrarke i Dantea doživljava kao najznačajniji događaj u formiranju sebe kao književnika susret sa ženom, koja će ostati njegova jedina prava i nikad zaboravljena ljubav. I danas je nejasno da li je ova velika Bokačova ljubav samo plod mašte i literarne konvencije ili realan doživljaj presudan u razvoju pisca. Bokačova Fijameta je, kako on sam tvrdi, bila nezakonita ćerka Roberta Anžujskog.

Ako se izostave razne Rime, prvo delo koje je Bokačo sastavio bio je kraći spev, Dijanin lov, mala poema od osamnaest pevanja u tercinama.

Delo evropske slave iz napuljskog perioda jeste roman u prozi, u pet knjiga, Filokolo. Bokačo je u ovom delu proširio, u književnosti već poznatu temu o doživljajima dvoje mladih ljubavnika, Florija i Bjanćifiore.

Herojski, dvorski i viteški pogled ima osnovnu ulogu u Teseidi, poemi u oktavama u dvanaest knjiga, posvećenih Fijameti.

Književna aktivnost u Firenci

Firenca je, nasuprot Napulju bila sredina praktičnog, trgovačkog, politikom i borbama angažovanog grada. Bokačo je nastavio sa svojom književnom delatnošću u drugačijem književnom podneblju. On sada piše dela u kojima spaja dvorsku sredinu, u kojoj se prethodnih godina kretao, sa ambijentom grada i njegovom bogatom tradicijom.

U delu Elegija gospođe Fijamete žena nije prikazana kao predmet obožavanja, već kao subjekat koji pripoveda o svojoj ljubavnoj patnji.

Najzrelije Bokačovo pesničko ostvarenje u firentinskom periodu je Fijezolanska priča o nimfama, mala poema u 473 oktave, odraz poštovanja pisca prema firentinskoj tradiciji.

U Dekameronu, remek delu oblikovanom najverovatnije između 1348. i 1351. godine, Bokačo je uspeo da prikaže život u svoj njegovoj punoći i da stvori predstavu svestrane, bogate slike o ljudima, najrazličitijih iskustava i tipova. Dekameron je zbirka od sto novela, vešto osmišljene, precizne strukture, koja najavljuje Bokača kao jednog od najznačajnijih nosilaca humanističkih ideja.

Bibliografi


Il filocolo (ca. 1336-38)
Il filostrato (ca. 1335)
Teseida (ca. 1339-41)
Commedia delle Ninfe fiorentine (1341–42)
L'amorosa visione (1342)
Elegia di Madonna Fiammetta eller Fiammetta amorosa (1343–44)
Decameronen (1348–53)

Književna dela


Dijanin lov (1334)
Filostrato (1335)
Filokolo (oko 1336)
Teseida (između 1339. i 1340. godine)
Ametova priča o nimfama (između 1341. i 1342. godine)
Ljubavna vizija (1342)
Elegija gospođe Fijamete (između 1343. i 1344. godine)
Fijezolanska priča o nimfama (između 1344. i 1346. godine)
Dekameron (između 1348. i 1351. godine)
Korbačo (nema podataka kad je delo nastalo)
Rime


Rasprave na latinskom

(pisane su između 1356. i 1361. godine)

Genealogija pagana
Slavne žene
Propast slavnih ljudi
O planinama, šumama, izvorima, jezerima, rekama, mrtvim vodama ili močvarama i o imenima mora
Život ili mali traktat u slavu Dantea

Bibliografija

Izdanja

(na srpskom i srodnim jezicima)

Đovani Bokačo, Iz Dekamerona, Novi Sad, Budućnost, 1946.
Giovanni Boccaccio, Novele, (prevela Iva Adum, izbor i pogovor Ervin Šinko), Zagreb, Zora, 1948.
Giovanni Boccaccio, Život Danteov, (prevela Tatjana Frković), Zagreb, Zora, 1948.
Đovani Bokačo, Ljubavne ispovesti gospe Fjamete, Beograd, (preveo sa italijanskog Momčilo Savić), Narodna knjiga, 1958.
Đovani Bokačo, Dekameron, Novi Sad, (preveo Mihajlo Dobrić), Bratstvo-jedinstvo, 1958.
Đovani Bokačo, Iz Dekamerona, Beograd, Rad, (O Bokači i izboru iz Dekamerona Momčilo Savić) 1960.
Giovanni Boccaccio, Dekameron, (prevela Jerka Belan, pogovor Francesco de Sanctis) Zagreb, Matica hrvatska, 1964.
Đovani Bokačo, Dekameron, Beograd, Jugoslavija, 1966.
Giovanni Boccaccio, Djela, (Rime, Filostrato, Ameto, Elegija gospe Fiammette, Spjev o fjezolanskim nimfama, Korbač, Raspravica u pohvalu Dantea) (priredili Frano Čale i Mate Zorić), SNL, Zagreb, Matica hrvatska, 1981.
Giovanni Boccaccio, Decameron i druga djela, Zagreb, Školska knjiga, 1989.
Đovani Bokačo, Dekameron, Sarajevo, Svjetlost, 1990.
Đovani Bokačo, Dekameron, Beograd, Narodna knjiga - Alfa, 1996.
Đovani Bokačo, Dekameron, Podgorica,(prevod Dobrić Mihajlo, priredila Vesna Kilibarda) Unireks, 1997.
Đovani Bokačo, Dekameron, Beograd, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 1998.
Đovani Bokačo, Vesele priče iz Dekamerona, Beograd, Srpska književna zadruga, 1999.
Đovani Bokačo, Dekameron, (knj. I), (Izbor, prevod i propratni tekstovi Dragan Mraović), Beograd, Dereta, 2002.
Đovani Bokačo, Dekameron, (knj. II), (Izbor, prevod i propratni tekstovi Dragan Mraović), Beograd, Dereta, 2003.



Literatura

Đulio Feroni, Istorija italijanske književnosti, Tom 1, CID, Podgorica, 2005, pp. 160-181.
Frano Čale i Mate Zorić, Uvod u Boccaccia, u Giovanni Boccaccio, Djela, SNL, Matica hrvatska, Zagreb, 1981.
Erih Auerbah, Fra Alberto, Mimesis, Nolit, Beograd, 1978.
Jeleazar Meletinski, Nastanak klasične forme novele (Dekameron), uIstorijska poetika novele, (prevela s ruskog Radmila Mečanin), Novi Sad, Matica srpska, 1997, pp. 103-135
Kritičari o Bokaču, u Đovani Bokačo, Dekameron, Podgorica, Unireks, 1997.
Predgovor i Bokačova književna dela (Dragan Mraović), u Đovani Bokačo, Dekameron, (knj. I), Beograd, Dereta, 2002.

Izvor; Wikipedia