Janika Balaž


Janika Balaž (Janika Balázs) (rođen 23. decembra 1925. u Lukinom Selu kod Zrenjanina, umro 12. novembra 1988. u Novom Sadu), bio je poznati tamburaš i muzičar.

Rođen je u romskoj porodici mađarskog jezika s jakom muzikalnom tradicijom, što mu je dalo preduslove da i sam postane muzičar. Porodično ime njegovog oca bilo je Rač, mađarski negativni naziv za Srbe, pa je uzeo majčino prezime Balaž. Odrastao je u Bečeju gde je počeo da svira violinu u lokalnoj kafani u svojoj desetoj godini. Kasnije je svirao u bendu Braća kozaci u okolini Subotice i Horgoša. Od 1948. do 1951. godine radio je za Radio Titograd u Crnoj Gori, gde je usavršio sviranje tamburice.

Od 1951. godine radio je za Radio Novi Sad koji se te godine osnovao. Tu je radio do kraja svoje radne karijere. Bio je član Velikog tamburaškog orkestra. Provodio je svoje noći svirajući sa svojom bendom od osam člana po novosadskim kafanama, naročito na Petrovaradinskoj tvrđavi. Tokom svoje karijere održao je koncerte po čitavom svetu, uključujući 36 nastupa u pariskoj Olimpiji. Dobijao je više poziva da se preseli u SAD i Sovjetski savez da radi kao učitelj, no nikada nije hteo da napusti Novi Sad, gde je i umro 1988. godine.

Janika je učestvovao u više dokumentarnih i predstavnih filmova. Pesme "Osam tamburaša s Petrovaradina" i "Primaši" su posvećene njemu. Tokom svoje karijere je radio s mnogim poznatim muzičarima, kao što su Zvonko Bogdan i Julija Bisak.

Posle njegove smrti, grad Novi Sad je podigao monument (skulptor Laslo Silađi), koji se nalazi na jednom trgu preko puta petrovaradinske tvrđave preko Dunava.

Wikipedia